రవీంద్రగీతం: "హింసోన్మత్తమ్ము పృథ్వి.."

రజనిగారిచే తెలుగులోకి అనువదించబడిన రవీంద్రగీతాలను గురించి గతంలో రాసాను. ఆ టపా లింక్: 
http://samgeetapriyaa.blogspot.in/2012/05/blog-post_10.html

ఇవాళ రవీంద్రుడి వర్థంతి సందర్భంగా మరొక అనువాదగీతాన్ని వినిపిద్దామని. ఇది కూడా రజనీకాంతరావు గారు అనువదించినదే. "హింసోన్మత్తమ్ము పృథ్వి.."(hingshey unmatto) అని పాట. ఈ పాట రాసిన కాలంలో ప్రపంచంలోని శోకానికీ, హింసకీ, దుర్మార్గాలకీ చింతిస్తూ, జగతికి శాంతిని ప్రసాదించమని భగవంతుణ్ణి ప్రార్ధిస్తూ టాగూర్ ఈ పాటను రాసారు. ఈ గీతం విన్నప్పుడల్లా నాకు ఏమనిపిస్తుందంటే అప్పటి హింసకూ, ఘోరాలకు ఆయన అంతగా తల్లడిల్లపోయారే; అసలు అయన ఇప్పటి ఘోరాలను, కలికాల ప్రకోపాలనూ, హింసా ప్రవృత్తులను చూస్తే అసలు ఎలా స్పందించి ఉండేవారా..? అన్న ప్రశ్న కలుగుతుంది. 


తెలుగులో ఈ గీతం: 

 

ఈ గీతాన్ని ఆడియో ఇక్కడ వినవచ్చు: 
http://www.dhingana.com/hingsay-unmatto-prithibi-song-rabindranath-tagore-songs-by-debabrata-biswas-bengali-34bd131


ఈ రవీంద్రగీతానికి నృత్యరూపం:

ఏక్లా చలో రే... ఒకడవే పదవోయ్ !

రవీంద్రగీతాల్లో చాలా ప్రఖ్యాతి గాంచిన పాట " ఏక్లా చలో రే... ". ఉదాసీనంగా ఉన్నప్పుడు ఎంతో ఉత్తేజాన్నీ, ఉత్సాహాన్నీ ఇచ్చే ఈ పాట నాకు చాలా ఇష్టం. ఈ గీతాన్ని తెలుగులోకి అనువదించినవారు శ్రీ రజనీకాంతరావుగారు. సంగీతానికీ,సాహిత్యానికీ,రేడియోకీ వీరు చేసిన సేవ అనంతమైనది. వీరికి సంగీత నాటక అకాడమీ వాళ్ళు గతవారం చెన్నై లో "టాగూర్ రత్న అవార్డు " ఇచ్చారు.

మొన్న ఉగాదినాడు రజనిగారి స్వీయ చరిత్ర "రజనీ ఆత్మకథా విభావరి" సభాముఖంగా విడుదల చేసారు కూడా. నా పేరుకి రజనిగారు రాసిన ఒక పాటే ప్రేరణ అని నాన్న చెప్తూంటారు. నాన్న వారికి అత్యంత సన్నిహితులవ్వటం, తద్వారా అంతటి గొప్ప వ్యక్తి గురించి మాకు బాగా తెలియటం నా అదృష్టంగా భావిస్తాను.

రజని గారి గురించిన మరిన్ని వివరాలు ఇక్కడ తెలుసుకోవచ్చు: http://en.wikipedia.org/wiki/Balantrapu_Rajanikanta_Rao


ఇంతకీ ఈ ఏక్లా చలో పాట అనువాదం వెనుక కథ ఏంటంటే . రజనిగారు 1961 లో టాగూర్ సెంటినరీ సెలబ్రేషన్స్( 1861- 1961) సందర్భంగా కలకత్తా వెళ్ళి రవీంద్ర సంగీతం పాటలు కొన్నింటి నొటేషన్స్ రాసుకుని వచ్చి, హైదరాబాద్లో వాటికి తాన అనువాదాలతో పాటూ మల్లవరపు విశ్వేశ్వర్రావుగారు, డా.బెజవాడ గోపాలరెడ్డి తదితరులతో అనువాదాలు చేయించి, నొటేషన్స్ ఉన్నాయి కాబట్టి ఈ తెలుగు అనువాదక రవీంద్రగీతాలను రవీంద్రుడు కూర్చిన అవే బాణీలలో ఆకాశవాణిలో రికార్డ్ చేసారు. ఎక్లా చలో పాటను "ఎవరూ కేక విని రాకపోయినా" అంటూ రజని గారు అనువదిస్తే, చిత్తరంజన్ గారి సోదరి శాంతాచారి గారు పాడారు. క్రింద లింక్ లో ఆ పాట వినవచ్చు..

Evaru keka vini raakapoyinaa.ravindrasangeetam by Trishnaventa

ఎవరూ కేక విని రాకపోయినా సరే ఒకడవే పదవోయ్
అపుడు ఒక్కడవే ఒక్కడవే ఒక్కడవే ఒకడవే పదవోయ్

మరుమాట లేకున్నా ఓరీ..ఓ అభాగ్యుడా మరి మాటలేకున్నా
మరి భయము చెంది జనమంతా పెడమొగమైనా
నీ మనసు విప్పి నీవే మర్మమేదో తెల్లముగా ఒకడవే అనవోయ్
ఎవరూ కేక విని రాకపోయినా సరే ఒకడవే పదవోయ్
అపుడు ఒక్కడవే ఒక్కడవే ఒక్కడవే ఒకడవే పదవోయ్


మరి తోడు లేకున్నా ఓరీ..ఓ అభాగ్యుడా తోడులేకున్నా
,మరి అడవి దారిపొయ్యేవేళ ఎవరు రాకున్నా
ముళ్లబాటలోనా నీవే అడుగుల రక్తమ్ము చిమ్మ ఒకడవే పదవోయ్
ఎవరూ కేక విని రాకపోయినా సరే ఒకడవే పదవోయ్
అపుడు ఒక్కడవే ఒక్కడవే ఒక్కడవే ఒకడవే పదవోయ్

మధుర గాయని Shreya Ghosal బెంగాలీలో పాడిన Ekla Chalo:

Tagore's English translation for this song:
If they answer not to thy call walk alone,
If they are afraid and cower mutely facing the wall,
O thou unlucky one,
open thy mind and speak out alone.

If they turn away, and desert you when crossing the wilderness,
O thou unlucky one,
trample the thorns under thy tread,
and along the blood-lined track travel alone.

If they do not hold up the light when the night is troubled with storm,
O thou unlucky one,
with the thunder flame of pain ignite thy own heart
and let it burn alone.

*** **** ****
అమితాబ్ కూడా పాడినది ఈ లింక్ లో వినవచ్చు: http://www.youtube.com/embed/fNPxEH_qMWc

Tagore గొంతులో ఆయన కవితలు, పాట...

విశ్వకవి రవీంద్రుని(1861–1941) గురించి ప్రత్యేకించిన పరిచయం అవసరం లేనేలేదు. దాదాపు అన్నిసాహితీ విభాగాల్లోనూ అందవేసిన చెయ్యి ఆయనది. ఒక సంపూర్ణ కళాకారుడాయన. కవిగా, కథకునిగా, వ్యాస రచయితగా, నవలా రచయితగా, నాటక రచయితగా, సంగీతకారునిగా, గాయకునిగా, చిత్రకారునిగా ఎన్నో అవతారాలెత్తారు. కానీ అన్నింటిలోకీ ముఖ్యంగా ఆయన ఒక కవిగానే మనకు ఎక్కువ కనిపిస్తారు. ఏభైకు పైగా ఉన్న గేయ సంపుటిలు, అందులోని రెండువేలకు పైచిలుకు గేయాలు, 1913లో ఆయన సాహిత్యానికి అందిన "నోబుల్ పురస్కారం" అందుకు నిదర్శనం.

ఇక లిటిరేచర్ స్టూడెంట్ గా డిగ్రీలోనూ, పిజీలోనూ కూడా ఆయన రచనలు కొన్నయినా చదివే అవకాశం లభించటం, దాదాపు పదిహేనేళ్ళ క్రితం మా కలకత్తా ప్రయాణంలో "శాంతినికేతన్" ను చూడటం నా అదృష్టంగా భావిస్తాను నేను. ఆ ప్రయాణంలో కలకత్తాలో మాకు HMVవాళ్ళ రవీంద్రుని సొంత వాయిస్ తో రికార్డ్ చేయబడిన ఆయన కవితలూ,పాటలూ ఉన్న కేసెట్ ఒకటి దొరికింది. అందులో ని ఒక పాటనూ, ఒక రెసిటేషన్ నూ ఇక్కడ పెడుతున్నాను.


(young Tagore)


Tagore's recitations and one song in his own voice:



ఆయన పర్సనాలిటీని, ఫోటోలను చూసి ఆయన గొంతుక చాలా గంభీరంగా ఉంటుండని అనుకునేదాన్ని... కానీ విన్నాకా ఓహో ఇదా ఆయన గొంతుక అనిపించింది. పైగా ఇది ఆయనకు కాస్త వయసు పైబడిన తరువాత చేసిన రికార్డింగా నాకు తోచింది. రవీంద్రుడు స్వయంగా రాసి, స్వరపరిచి "రవీంద్ర సంగీతం"గా ప్రఖ్యాత గాంచిన కొన్ని గీతాల గురించి నా తరువాతి టపాలో....

కొన్ని "శాంతినికేతన్" ఫొటోలు...